Tô Cháo Tương Yêu Phảng Phất Cháo Lòng
Sẽ dễ đồng ý với nhau một điều là nếu ăn cháo, thì cháo vịt, cháo gà, cháo cá và cháo lòng là những món cháo quen và có nhiều địa chỉ ngon.
Có một món cháo không nhiều người biết, lặng lẽ khuất sâu bên trong những lũy tre, những vòm cây xanh mướt của xã Nhơn Ái, Phong Điền, mà mỗi khi nấu là mỗi lần nhắc chuyện xưa tích cũ. Món cháo có cái tên nghe là lạ: Cháo Tương Yêu.
Cái tên Tương Yêu chưa được người nấu giải thích thỏa đáng. Giàu tưởng tượng và lãng mạn một chút thì có vẻ như tô cháo gởi gắm nỗi niềm riêng của người nấu gởi tới người ăn. Bà Tư Thuận, vợ ông Út Dzách nói rằng khi về làm dâu, thấy mẹ chồng nấu cho cha chồng ăn. Bà được dạy, rồi giữ nguyên cách nấu cho tới nay, trên 50 năm. Đó là một tô cháo phảng phất nét cháo Tiều, hao hao cháo Quảng, lại mang dáng dấp cháo lòng với cái tên đầy thi vị.
Với nguyên liệu chính là lòng heo, Cháo Tương Yêu của Nhà vườn – lò bánh hỏi mặt võng Út Dzách là một phiên bản lạ của tô cháo lòng quen thuộc xưa nay.
Làng xã ngày xưa mỗi dịp hội hè đình đám là mổ heo, giết bò và những miếng ngon được dành riêng, phân chia theo thứ tự vai vế cho hương chức hội tề, nhưng theo ông Út Dzách, chính những người mổ heo, nấu bếp là những người được ăn của ngon vật lạ trước tiên. Món cháo tương yêu là sáng tạo của những người đứng bếp: bộ đồ lòng nếu nấu nồi cháo thì quá quen nên cần phải cải tiến, và đã cải tiến theo cảm hứng của người nấu. Đó là chỉ lựa những miếng lòng ngon như phèo non, gan, cật và thịt nạc xắt miếng, ướp đầy đủ gia vị. Huyết lòng chính là yếu tố quyết định cách nấu. Thịt và lòng được xào chín trước, nêm nếm gia vị đầy đủ. Cháo trắng được nấu riêng, lỏng và nhừ. Khi ăn người ta bỏ lòng vào tô cháo trắng nóng hổi và chế huyết lòng vào tô cháo, rắt rau thơm gồm hành ngò và cần Tàu, vắt miếng chanh.
Ban đầu món cháo này chỉ dành riêng cho những người làm bếp, nhưng món ngon đâu thể giấu lâu. Khi bị phát hiện, những ông lớn thời đó đòi ăn thử, khen ngon, để rồi trở thành món nhậu của những dịp hội hè. Thân phụ ông Út Dzách thời đó là chức sắc trong làng, ưa món này, tìm hiểu và đem về bếp nhà, kêu là cháo Tương Yêu.
Vậy thì sáng tạo món ăn và cách ăn cần ghi thêm công của người sành ăn, trong đó có dân nhậu đóng góp phần lớn.
Chúng tôi được mời ăn thử tô cháo tương yêu và cũng được ông Út Dzách giải thích thêm là nếu chưa mạnh miệng ăn theo kiểu tiết canh này thì khi xào thịt, chờ lúc gần chín chế huyết lòng vô chảo. Huyết và thịt sẽ thành một hỗn hợp để sau đó bỏ vào tô cháo trắng nóng.
Theo ông bạn chuyên viết tùy bút ẩm thực Ngữ Yên thì dựa vào nguyên liệu và cách chế biến, nghĩa tên cháo "tương yêu" có thể là huyết lòng, như những người mổ heo thời đó được thân phụ ông Út Dzách kêu là "tể nhục". Đúng sai khoan bàn, nhưng cũng nên tạm hài lòng khi chưa có cách giải thích nào khác hơn. Thực ra thì tôi cũng hơi thất vọng khi chẳng có chút thi vị nào từ cái tên Tương Yêu như mong đợi.
Bà Út Dzách là con dâu út được chọn truyền thừa những tinh túy của bí quyết nấu ngon từ cha chồng, vốn khó tính chuyện ăn uống. Ông Út Dzách cũng là người tinh tế, thích ăn ngon, nên ngồi vào mâm ở nhà này, bạn hoàn toàn có thể tin ở hai điều: ngon và lạ. Cháo Tương Yêu là một ví dụ.
Tuy vậy, tại lò Bánh Hỏi Mặt Võng Út Dzách, món cháo Tương Yêu vẫn chưa được đưa vào thực đơn chính thức, chỉ bởi muốn ăn cần phải dặn trước một ngày để người nấu lựa bộ lòng ngon.
ST.
Bạn đang đọc truyện trên: ZingTruyen.Xyz